Diş eti iltihabı, hem ağız sağlığınızı hem de genel sağlığınızı doğrudan etkileyen diş eti hastalığının erken evresidir. Bu nedenle, diş eti iltihabının nedenlerinin farkında olmak, semptomlarını bilmek ve nasıl tedavi edilip önlenebildiğini bilmek önemlidir.
Gingivit nedir?
Gingivit, dişlerinizin çevresindeki dokuya yerleşen doğal oluşumlu bakteri içeren bir biyofilm olan plağın birikmesiyle oluşur. Eğer diş etlerinizde ağrı veya şişlik hissediyorsanız bu durumun nedeni genel olarak plak oluşumudur. Gingivit tedavi edilmediği takdirde periodontit olarak bilinen daha ciddi bir diş eti hastalığına dönüşebilir ve yetişkinlerde diş kaybına neden olabilir. Gingivit genellikle ağrısızdır. Bu nedenle, eğer diş eti iltihabına işaret edebilecek herhangi semptom fark ederseniz uygun bir değerlendirme ve tedavi yöntemi belirlemek için diş hekiminize başvurun.
Ağız sağlığınızı korumak için gingivitin ne olduğunu bilmeniz önemlidir. Böylece bu rahatsızlığın işaretlerini daha ciddi dental sorunlar ortaya çıkmadan önce fark edebilirsiniz. Eğer partnerinizde gingivit varsa bu rahatsızlığın bulaşıcı olup olmadığını merak ediyor olabilirsiniz. Dental uzmanlar her ne kadar bu durumun bulaşıcı olmadığı konusunda hemfikir olsalar da, bakteriler tükürük yoluyla bulaşabilir.
Gingivitin semptom ve işaretleri
Ağzınızdaki birikmiş plağı fark etmeyebilirsiniz. Fakat gingivitin semptomları, sonrasında oluşabilecek diş eti hastalığına dair işaretler ve periodontite hakkında bilgi sahibi olmanız önemlidir.
1. Diş eti kanaması
Diş eti iltihabının ilk işaretlerinden biri de fark edilebilir şekildeki diş eti enflamasyonu ve dişinizi fırçalarken veya diş ipi kullanırken olabilecek diş eti kanamalarıdır.
2. Diş eti şişmesi
Eğer dişlerinizin etrafındaki diş etlerinizde şişkinlik fark ederseniz, bu durumun nedeni büyük ihtimalle diş eti iltihabıdır. Ağız içerisinde bakteri plakları birikmeye başlayınca, bunlar genellikle dişlerinizin arasına çevresine yerleşebilir ve bu durum da hem görünür hem de rahatsız edici bir durum olan diş eti şişmesine neden olabilir.
3. Ağızda kötü tat veya koku
Eğer ağız kokusu gargara yaptıktan veya dişlerinizi fırçaladıktan sonra da devam ediyorsa bunun bir diğer nedeni gingivit olabilir. Bakteri plağı yerleştikten ve dişlerinizde parçalanmaya başladıktan sonra hoş olmayan bir koku ortaya çıkar.
4. Diş eti çekilmesi
Diş eti hastalığının semptomları ilerledikçe diş etleriniz dişlerinizden geri çekilmeye başlar. Bu süreç ağrısız olabileceği için fark edilmeyebilir. Eğer diş eti gevşemesine dair herhangi bir işaret görürseniz diş eti çekilmesi tedavisi hakkında bilgi almak için diş hekiminizi ziyaret edin.
5. Dişler ve diş eti arasında derin boşluklar
Diş eti hastalıklarının en gelişmiş işaretleri, dişlerinizden çekilmeye başlayan diş etlerinizin çevresinde bakterilerle dolmaya başlayan derin boşluklardır. Başınıza böyle bir durum geldiği takdirde, dişlerinizi destekleyen kemiği zayıflatabilecek olan periodontit hastalığına yakalanmış olabilirsiniz. Ortaya çıkan herhangi bir diş eti hastalığı semptomunu asla ihmal etmeyin ve böyle bir semptom fark ettiğiniz takdirde acilen kontrol için diş hekiminize başvurarak olası diş eti hastalığının daha fazla ilerlemesini önleyin.
Diş eti hastalığının ve gingivitin nedenleri
1. Yetersiz diş temizliği
Dişlerinizi günde iki kere antibakteriyel diş macunu ile fırçalamanın yanı sıra diş ipi ve antibakteriyel ağız bakım suyu kullanmanız, plak oluşumunun önlenebilmesi için diş hekimleri tarafından tavsiye edilmektedir. Dişlerinizi düzenli bir şekilde fırçalamadığınız takdirde dişleriniz üzerinde plak olarak adlandırılan yapışkan ve sarı renkli bir bakteri tabakası oluşur. Plak diş minenize saldıran ve diş etinize zarar veren asitler üretir. Gingivitin temel nedeni de yetersiz diş temizliğidir.
2. Yaş
Yaş aldıkça, daha az tükürük üretmek gibi vücudunuzda oluşan değişiklikler gingivitin olağan nedenlerinden biridir. Periodontit, yaşlı insanlarda yaygın bir şekilde görülmektedir.
3. Genetik
Ayrıca diş hekimleri, gingivitin nedenlerini araştırırken ailenizin sağlık geçmişi hakkında da bilgi alabilirler. Ebeveynlerinizindeki gingivit, genç yaşta alınan bakteri türüne bağlı olarak sizde de gingivit hastalığının görülmesi ihtimalini yükseltir.
4. Çarpık dişler
Dişlerinizin üst üste binmesi veya hizasının bozulması durumunda, çarpık dişler diş etleriniz ve dişlerinizin çevresinde plak oluşumu için ideal koşullar oluşturur ve bundan etkilenen dokuda ise genellikle diş eti hastalıkları görülür. Tedavi edilmedikleri takdirde çürümeye neden olabilir. Dişleriniz çarpık ise, diş fırçanızın baş kısmının ağız yapınıza uygun olduğundan emin olun ve dişlerinizi fırçalarken ulaşamadığınız yerlere dikkat edin.
5. Tıbbi durumlar
Kronik diş eti iltihabı yaşadığınız takdirde, diş etlerinizdeki şişmenin ya da kanamanın nedeni virütik veya mantara bağlı enfeksiyon olan ikincil tıbbi durumlar olabilir. Epilepsi, anjin ve yüksek tansiyon da gingivit riskini artırabilir. Eğer böyle bir tedavi alıyorsanız diş hekiminizi mutlaka bilgilendirin.
Diş eti hastalıkları ve gingivit nasıl önlenir?
Gingiviti nasıl önleyebileceğinizi merak ediyorsanız, diş eti hastalıklarını önlemek için uygulayabileceğiniz bazı adımlar bulunmaktadır ve bunlar bazı gingivit semptomlarını dahi geriletebilir.
Gingiviti en iyi şekilde önlemek için her gün düzenli olarak uygulayabileceğiniz basit bir ağız sağlığı alışkanlığını edinmelisiniz.
Dişlerinizdeki plağın çıkarmak ve tartar oluşumunu azaltmak için dişlerinizi günde iki kere elektronik diş fırçası ve antibakteriyel diş macunuyla fırçalayın ve diş etlerinizi hafif bir şekilde temizleyip onlara masaj yapmayı unutmayın. Bu diş eti hastalıklarının önlenebilmesió için atmanız gereken ilk adımdır.
Dişlerinizin arasında kalan yiyecek partiküllerinden ve plaktan kurtulmak için günde en az bir kere doğru bir şekilde diş ipi kullanın.
Yeniden plak oluşumunu önlemek ve gingivite neden olan organizmaları yok etmek için antibakteriyel gargara kullanın.
Gingivitin tedavisi
Evde yapabileceğiniz en iyi gingivit tedavisi, günde iki kere şarjlı diş fırçası ve antibakteriyel diş macunuyla düzenli ve eksiksiz bir ağız temizliği yapmaktır. Ciddi diş eti hastalıkları durumunda, diş hekiminiz gingivite karşı ilaç tedavisi veya ameliyat tavsiye edilir.
Derin diş temizliği
Evde yapacağınız en iyi diş bakımı haricinde, genel kontrol ve derin temizlik için her altı ayda bir diş hekiminizi ziyaret edin. Bu, gingivit oluşma riskini azaltacaktır.
İlaç tedavisi
Akut nekrotizan ülserativ gingivite bağlı ağır semptomların yaşanması durumunda, diş eti kanaması tedavisinde diş hekiminiz size antibiyotik, ağrı kesici ve çeşitli ağız bakım suları reçete edebilir.
Ameliyat
Diş eti hastalığının daha ileri semptomları görülmesi durumunda, dişlerinizin çevresinde ve diş etlerinizin altında birikmiş plağın temizlenmesi için diş hekiminiz kök düzeltmesi, diş taşı temizliği ve parlatma müdahaleleriyle beraber diş eti ameliyatı önerebilir.
Diş eti hastalıklarını ameliyat veya başka yöntemler ile tedavi etmek zorunda kalmamanın en iyi yolu, diş temizliğini en iyi düzeyde tutmak, dişlerdeki plağı kontrol altında tutmak ve ağız sağlığını korumaktır.
Kaynak bağlantılar:
https://www.webmd.com/oral-health/guide/gingivitis-periodontal-disease#1
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gingivitis/symptoms-causes/syc-20354453
